ГОЛЕМАТА СЕСТРА – не надгледува

Нели се вели Големиот брат не посматра – мислејки на следењето на Американските шпиунски сателити - кои следат се ... Ние како ЕУ кандидатка можеме да кажеме дека “сестра“ ЕУ – истотака не надгледува во сите сектори – економија ... демократија ... слобода на ова - слобода на она ... Но решиле да надгледуваат и нешто што е специфично ... Решиле да го следат развојот на Телекомуникацискиот сектор и Електронскит комуникации уште и тоа го прават преку деветмесечни извештаи на Cullen international ...

ЕУ за областа на Телекомуникацискиот сектор и Електронскит комуникации уште од 1987 година со таканаречениот “Green Paper” има донесено неколку заложби/директиви:

- “full liberalisation” ... значи потполна либерализација на прво место ... тоа значи елиминација на специјални и ексклузивни права ...

- ЕУ во неколку наврати издаде свои препораки - директиви во врска со Телекомуникацискиот сектор и Електронскит комуникации:

* 1998 acquis

* 2003 acquis

* 2006 review

* new acquis around 2010

Значи Еу ги следи сите земји кандидати – до каде се развојот на полето на Телекомуникацискиот сектор и Електронскит комуникации ...

Специјално се следат земјите од Југо Источна Европа – т.е. потенцијалните земји кандидатки за ЕУ

И на секои 9 месеци се прави извештај за нивото на состојбите од 2005 до 2007 година ... сето во еден пројект “Monitoring of South East Europe - telecommunications services sector and related aspects” ... и се однесува на подолу наведените земји:

· Albania;
· Bosnia & Herzegovina. This country includes two administrative divisions, the Federation of Bosnia & Herzegovina and Republika Srpska in addition to the district of Brčko. The country is included in the report as one entity because there is common legislation and a common regulatory authority;
· Bulgaria;
· Croatia;
· Montenegro;
· Romania;
· Serbia, including Kosovo, which has a separate status defined by UNSCR 1244. Serbia and Kosovo have different legislation and separate regulatory authorities and are therefore dealt with separately in this report.
· Serbia;
· Kosovo;
· The former Yugoslav Republic of Macedonia;
· Turkey.

За потребите на испитувањето се собираат соодветни податоци од сите земји а за Македонија надлежна да ги дава податоците е нашата славна АЕК ...

За потребите на овие извештаи Cullen International има контактирано и со независни експерти од секоја од земјите ...

Пред себе го имам последниот извештај на Cullen international за периодот MARCH 2007 година ...

Уште на почеток се нагласува дека уставното име на нашата земја е “Република Македониа“ – но поради познатиот спор со Грција и преговорите кои се водат во извештајот ке се користи името “The former Yugoslav Republic of Macedonia“ ... со код “МК“ ...

Понатака за сите горни држави е кажано во која фаза на ЕУ интеграции се наоѓа – па така за Македонија се вели дека во Април 2004 година го имаме потпишано договорот за стабилизација и асоцијација со ЕУ ... а во Декември 2005 сме со кандидатски статус – но со неодреден рок за почеток на преговорите ...

Веднаш тука дадена е интересна табела од која се гледа колку која земја во милиони евра изразено добила и ке добие предпристапна помош од ЕУ ...

Нивото на помошта која е одредена за Македонија е колку нивото на помошта за Албанија ... па и Косово е тука некаде ... дадено во табела 4 Table 4 – Pre-accession funding ... Најверојатно бројот на жителе е клучот за помошта ... За Македонија значи има скромни 43.6 мил.евра помош во 2006-та за да во 2009 скалесто се искачи на 81.8 мил евра ...

Во извештајот се следи состојбата на:

* public switched telephone network (PSTN);
* mobile network(s);
* leased lines;
* broadband network(s).

** Во врска со (PSTN) линиите во извештајот стои дека цените на телефонските разговори на локално ниво се пониски од оние кои се во ЕУ земјите ... додека кај повиците кон странство цените во МК се повисоки од оние во ЕУ земјите ...

Во врска со Voice over IP (VoIP) - за Македонија се вели дека е лесно возможен и дека може на база на нотификација да се понуди ... Table 6 – Overview of VoIP regulations ....

** Во врска со интернетот во овој извештај посебно се нагласува важноста на Broadband интернетот ... и се нагласува дека е многу важно да се има бродбенд конекција на интернетот за подобар економски развој ...

** Многу е важно што за првпат е дефиниранодека бродбенд интернет е се што е еднакво или повеќе од 144 Kbit/s.

Ова е многу важно со оглед на тоа дека кај нас има компании кои нудат бродбед-АДСЛ пристап а потоа испорачуваат интернет кој е под секакво дозволено ниво кое може д се рече дека е бродбденд - АДСЛ врска ...

Имено сетесте се на спорот со МТ кој по надминување на лимитот ги спушта брзините далеку под 144 Kbit/s ... со што веќе не испорачува бродбенд-АДСЛ врска ...

** Просечното ниво на броденд врската за ЕУ земјите во Октомври 2005 год е 11,45 проценти – додека земјите кои тука се посматраат имаат 3,16 проценти бродбенд врска ... Најдобро моментално стои Румунија со 5,47 проценти – Ноември 2005 ... По Романија следат Хрватска па Бугарија и Турција ... Во сите останати земји вклучувајки ја тука и Македонија процентот на бродбенд конекција е под 1 посто ...

Толку фалење за WIFI-то а сепак не сме мрднале над еден посто со бродбенд конекцијата ...

** Искуството од ЕУ земјите со бродбанд конекцијата вели дека тоа скока брзо по процесот на разврзувањето на Локалната јамка ... “local loop unbundling“ ...

Приметено е дека воколку се подобри регулативата – следи зголемена конкуренција – потоа следиот зголемени инвестиции – за на крај да имаме зголемена интернет пенетрацијата ...

** За Македонија во овој извештај се спомнува дека има проблеми со интерконекциските цени – со што се касни ... понатака се вели дека Македонија има релативно добри законски решенија но во стварноста се доцни со примената ...

** Во врска со разврзувањето на локалната јамка – за Македонија се вели дека RUO условите се донесени во април 2006 – но се остана само на теорија ... Сеуште немаме ни една изнајмена линија ...

На состаноците со АЕК го поставивме прашањето зошто не ја намалат цената на ЛЛУ ... Ни рекоа дека ниеден ИСП од Македонија нема побарано такаво нешто ... т.е. се нема побунето за високата цена на ЛЛУ ...

Од друга страна на состаноците со ИСП провајдерите од МК ... кога ке ги прашавме зошто не нудат АДСЛ преку ЛЛУ ... ни рекоа дека не им се исплати поради високата цена на ЛЛУ и АДСЛ-от ...

Интересно е дека само во Румунија има пораст на користење на ЛЛУ конекции во последниот период од 8.300 на цирка 45.000 линиии ... Веројатно тоа е и причината за големиот процент на бродбенд интернет во Романија ...

** Општите показатели на МК економија не стојат баш добро во однос на компарираните земји ... БДП за МК во 2005 е како и во 2004 и стои на цифрата од 2100 еура ... Нивото ни е исто со Албанија и БиХ ... Сите останати ни бегаат ... осем Косово кое е позади нас ...

** Се приметува и стагнирање на развојот на телекомуникацискиот пазар во Македонија кој во 2005 е на исто ниво како и во 2004 година ... Пак и тука Албанија е пред нас ... а другите ни бегаат со голема предност пред нас ...

** Од многуте податоци во извештајов за нас секако најбитни се податоците околу интернетот ... цените и интернет пенетрацијата во Македонија споредено со другите земји од извештајот ...

Податоците се загрижувачки за Македонската интернет пенетрација која во јаноари 2005 била 7 проценти за да во Јули 2006 године едвај достигне околу 10 проценти ... Ова треба сите да не загрижи ...

Сево ова се должи највеќе поради Монополот на МТ и високите цени на интернетот во МК ...

** Еве за пример цената на диалап конекција за 40 часовно користење изнесува фантастично високи 74.05 евра ... Далеку највисока цена од сите земји во регионот ... Цените во другите околни земји се и двапати дури и трипати помали а во Франција на пример се само 6 евра за исто време на користење на дијалап интернет ...

** Бродбенд интернет е посебно важен за посматрање – бидејки само преку него се остварува вистинска интернет конекција ... Се останато е само детска интернет градинка ... Ако судиме према ова Македонија е сеуште во интернет градинка бидејки повеќе од 95 проценти сеуште интернет се користи со спора/дијалап конекција ... ( низ извештајот се наведува дека во МК имаме од тотални цирка 202.000 интернет корисници – само цирка 12.000 се корисници на брз/бродбан интернет ...)

** Алармантно е што во Македонија веќе никако да порасне бројот на ИСП – компании ... Имено кај нас имаме само 5 ИСП компании за разлика од да речеме Албанија (16+11) ... БиХ 40 ... Бугарија (44+227) ... Хрватска 35 ... Романија 1.154 ... Србија (10 +30) ... Ова покажува дека во Македонија веќе неколку години наназад неможе да се створат предуслови за појава на нови ИСП компании ... Секако поради монополот на пазарот од една страна и насочената техничка помош кон само една компанија ... УСАИД проектот за ВиФи поврзувањето во Македонија ...

Во продожение видете некои табели преземени од Извештајот ... Закличоците од табелите носете ги сами ...

Он.нет - АДСЛ и АДСЛ 2+

Он.нет се докапитализира т.е. Словенечки Телеком со четири милиони евра ке изврши докапитализација во Он.нет. Телеком Словенија преку својата интернет-страница соопштува дека парите ќе бидат употребени за изградба на широкопојасна безжична АДСЛ и АДСЛ 2+ инфраструктура.

** АДСЛ 2+ овозможува супер брз интернет пристап до максимум 20 мегабита во секунда, што е три пати побрзо од АДСЛ-от кој овозможува брзина до 7 мегабита во секунда.
** "Он.нет" со "Македонски телекомуникации" има потпишано договор РУО (разврзан пристап на локална рамка) за да ги користи бакарните водови на Телеком.

Се разбира дека треба да не радува појавата на уште една компанија која ке нуди АДСЛ и за првпат некој кој ке понуди АДСЛ 2+ ... Се надеваме дека зголемената конкуренцијата ке значи подобрување на квалитетот на интернет услугите од една страна и намалување на високите цени од друга страна ...

Малку е збунувачки што ке се нуди АДСЛ преку безжична инфраструктура а од друга страна се спомнува како опција и користењето на бакарните жички на МТ - кои ке се користат преку разврзувањето на локалната јамка ЛЛУ ...